En kritik dönem okul öncesi dönemdir, çünkü beyin gelişimi, fiziksel ve duygusal gelişimin büyük bölümü bu dönemde tamamlanır. Bu dönemde çocuğa yeterli destek verilmezse, sonradan bu eksiğin tamamlanması çok zordur.

Çocuk Gelişiminde 0-3 Yaş Arası Dönem

Çocuğun özellikle 0-3 yaş arası döneminde evde ebeveynleriyle olan ilişkisinin ve geçirdiği zamanın niteliği çok önemlidir.

Araştırmalara göre, bu dönemde ailesiyle arasında iyi bir diyalog olan çocuklar çok daha yüksek bir algı ve ifade düzeyine sahip olur ve okulda çok daha başarılı bir yol çizer.

İlk 36 ayda çocuğuyla kaliteli zaman geçirmeyen, yeterince ilgi göstermeyen ve diyalog kurmayan ailelerin çocukları okula akranlarından bir adım geride başlamaktadır

Okul öncesi dönemde zekâ, kelime hazinesi demektir. (Bkz.

@Otuz Milyon Kelime Çocuğunuzun Beynini Geliştirin⁠

)

⁠

Çocuk Gelişiminde 3-6 Yaş Arası Dönem

⁠

Çocuk gelişiminde 3-6 yaş arasında okul öncesi eğitim çok önemlidir. Kreş, oyun alanı, anaokulu gibi formlar bunun için uygundur.

Türkiye’de okul öncesine katılım henüz yüzde 50 seviyelerine gelmemiştir.

2-3 yaşından itibaren çocuğu evden çıkarıp kaliteli ortamlara sokmak, gelişimi ve sosyalleşmesi açısından büyük önem taşır.

Okul öncesi eğitime yatırılan her bir kuruşun geri dönüşü çok yüksek.

Bkz.

@Early Childhood Intervention: James Heckman⁠

⁠

“$1 invested in quality early childhood programs can yield returns between $4- $16.”

James J. Hackman, Nobel Prize-winning Economist

Bkz.

@What does it mean to “invest” in early childhood?⁠

⁠

Çocukta Zekâ Gelişimi

“Zekâ doğuştandır, değişmez, dönüşmez” inancı yanlıştır. Zekânın gelişimini etkileyen faktörler vardır.

Çocuğun zekâ gelişiminde, özellikle ilk 3-4 yıl içinde yedikleri ve

beslenme tarzı büyük önem taşır.

Zekâyı etkileyen diğer bir faktör okul öncesi eğitime katılımdır

Özellikle kaliteli bir okul öncesi eğitim alan çocuklarda zekâ gelişimi büyük fark yaratmaktadır.

Diğer bir faktör ise doğuştan itibaren çocukla kurulan etkin diyalogdur.

Bu süreç daha ana rahminde müzikle başlatılıp; şarkılarla, oyunlarla ve kitaplarla devam ettirilebilir.

⁠

Bkz.

@How to Make a Young Child Smarter: Evidence From the Database of Raising Intelligence⁠

⁠

Çocukta Duygusal Gelişim

⁠

Duygusal gelişim ilk 36 aylık dönemde güvene dayalı ilişkiyle başlar.

“Stanford Marshmellow Testi”ne göre, sabırlı çocukların ileriki yaşlarda çok daha başarılı bir eğitim, kariyer ve evlilik yaşadıkları görülmüştür. (Bkz.

@Lokum Testi (Marshmallow deneyi)⁠

⁠

Çocuk çok zeki olsa da duygularını kontrol edemiyorsa, o zekâsını ve becerisini ortaya çıkaramayabilir.

Boylamsal araştırmalara göre (40 senelik araştırma), hangi çocuklar 40’lı yaşlarında çok daha başarılı ve mutlu bireyler oluyor?

Zeki olanlar mı → değil

Gelir durumu iyi olanlar mı → değil

Ailesinin sosyal sınıfı yüksek olanlar mı → değil

Cevap ⤵️

Erken çocukluk döneminde “benlik kontrolü” (self-control) olan çocuklar

Bu kişiler duygularını da çok daha iyi yönetebilmektedir. (Bkz.

@Dunedin Disiplinlerarası Sağlık ve Gelişim Çalışması⁠

)

Duyguları nasıl daha iyi yönetebiliriz? → Duygu Yönetimi (Emotion Regulation)

Zihnimizin potansiyelini nasıl daha iyi yönetebiliriz? → Yönetsel Beceri (Executive Function)

Benlik Kontrolü (Self-control) : Kişinin kendi zihinsel becerilerini ve duygularını belli bir sistem içinde yönetmesi.

Herhangi bir düş kırıklığına uğradığınızda hangisini yapıyorsunuz?

1) bütün sistemi alt üst edip ortamı germe, ortamdan kopmak ve daha negatif sonuçlara yol açmak

2) belli bir olgunlukla kabul edip ordaki veriyi alıp bir sonraki aşamaya geçebilmek

İkinciyi yapabilenlerin benlik kontrolü daha yüksek.

Çocuk gelişiminin evreleri

Çocuk Gelişiminde 0-3 Yaş Arası Dönem

Çocuk Gelişiminde 3-6 Yaş Arası Dönem

Çocukta Zekâ Gelişimi

Çocukta Duygusal Gelişim

Want to print your doc?
This is not the way.

Try clicking the ⋯ next to your doc name or using a keyboard shortcut (

CtrlP

) instead.