PROJELER
PROJELER

Kanunda uygulama projesi; belli bir yapının onaylanmış kesin projesine göre yapının her türlü ayrıntısının belirtildiği proje olarak tanımlanmıştır. Genel kabule göre uygulama projesi yapının inşasının tamamlanabilmesi için gerekli olan bütün bilgilerin yer aldığı bir çizim olarak ifade edilebilir. Bu proje ile birlikte yüklenicinin yapım işini tamamlaması beklenmektedir.

UYGULAMA PROJESİ HAZIRLAMA ZORUNLULUĞU

Daha önce bahsedildiği üzere, Kanun kapsamında yapılacak yapım işi ihalelerinde, anahtar teslim götürü bedel ve birim fiyat teklif olmak üzere iki adet teklif türü bulunmaktadır. Anahtar teslim götürü bedel teklif alınmak suretiyle yapılan ihalelerde, istekliler işin tamamı için bir teklif verirken, birim fiyat teklif alınan ihalelerde istekliler, idarece hazırlanmış cetvelde yer alan her bir iş kalemi için ayrı fiyat teklif etmekte ve bu fiyatların iş kalemlerinin miktarı ile çarpılması ile bulanan toplam bedel üzerinden teklif vermektedirler.

4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesi uyarınca, bütün yapım işlerinde, genel kural olarak ihaleye çıkılmadan önce uygulama projelerinin hazırlanması ve uygulama projesi bulunan yapım işlerinde anahtar teslim götürü bedel teklif alınması zorunludur. Bu hüküm uyarınca uygulama projesi bulunan işlerde idarelerin iki teklif türünün seçimi konusunda takdir yetkisi bulunmayıp bu işin anahtar teslim götürü bedel teklif alınmak suretiyle ihale edilmesi mecburidir.

4734 sayılı Kanun’un genel gerekçesinde de, uygulama projelerinin ve buna bağlı olarak anahtar teslim götürü bedel teklif türünün zorunlu kılınmasının nedenlerine dair açıklamalar yapılmıştır. Söz konusu gerekçe metninde, idarelerce yeterli etüt ve fizibilite çalışmaları yapılmadan ön proje ile ihaleye çıkılması nedeniyle yatırım maliyetlerinin gerçekçi bir şekilde belirlenemediği, bu nedenle de işlerin öngörülen bedellerin üzerinde ve daha uzun sürede tamamlandığı, bu durumun önlenmesi amacıyla, bazı istisnalar dışında, yapım işlerinin uygulama projeleri yapılarak ihale edilmesi zorunluluğunun getirildiği belirtilmiştir.

UYGULAMA PROJESİ İLE İHALE YAPILMASI ZORUNLUĞUNUN İSTİSNALARI

PROJELERİN YÜKLENİCİYE TESLİM EDİLMESİ

PROJELERİN UYGULANMASI

YİGŞ’nin 12’nci maddesinde projelerin uygulanmasına ilişkin hükümler yer almaktadır. Bu hükümlere göre öncelikle, sözleşme konusu işin, idare tarafından yükleniciye verilen veya yüklenici tarafından hazırlanıp idarece onaylanan uygulama projesine uygun olarak yapılması zorunludur. Tabii ki, idare tarafından yükleniciye verilen projenin, idari bir işlemle projede değişiklik kararı alınmadığı sürece, ihale aşamasında yüklenicinin teklif verdiği proje olacaktır. Yoksa bunun dışında, değişiklik prosedürleri izlenmeden yüklenciye yeni bir proje teslim edilmesi mümkün değildir.

Sözleşme konusu işler, idare tarafından yükleniciye verilen veya yüklenici tarafından hazırlanıp idarece onaylanan uygulama projelerine uygun olarak yapılır.

PROJELERİN DEĞİŞTİRİLMESİ

YİGŞ’nin 12’nci maddesinde “İdare, sözleşme konusu işlerle ilgili proje v.b. teknik belgelerde, değişiklik yapılmaksızın işin tamamlanmasının fiilen imkansız olduğu hallerde, işin sözleşmede belirtilen niteliğine uygun bir şekilde tamamlanmasını sağlayacak şekilde gerekli değişiklikleri yapmaya yetkilidir.” hükmü yer almaktadır. Bu hükme göre, proje değişikliğine gidilebilmesi için, değişiklik yapılmaksızın işin tamamlanmasının fiilen imkansız olması ön koşul olup, yapılacak değişikliğinde işin sözleşmede belirtilen niteliğine uygun şekilde tamamlanmasını temin edecek durumda olması gerekmektedir.

Ancak uygulamada, işin mevcut proje ile devamının mümkün olduğu hallerde, sıklıkla proje değişikliğine gidildiği görülmektedir. Burada Kanun’un temel ilkeleri ile uygulamadan kaynaklanan zorlukların çatıştığı görülmektedir. Zira, ülkemizin idari yönetiminde hizmetlerin bir evvel halka sunulması isteği, toplumsal alışkanlıklar gibi nedenlerle projeler hızlı bir şekilde hazırlanmakta, içerisinde bir çok hatayı barındırdığı gibi idarenin ve uygulamada yer alacak personelin isteklerini de tam olarak yansıtmamakta, görevli ve yetkili personel ancak işin uygulama sırasında yapının iskeleti ortaya çıktıktan sonra yönetim tarafından ekonomiklik ve etkinlik gibi nedenlerle proje değişikliği yapılabilmektedir.

Zira, işin mevcut proje ile tamamlanması fiilen mümkündür ancak etkin ve ekonomik değildir. Aynı zamanda 5018 sayılı Kanun’dan gelen yükümlülükler veya etkin yönetim anlayışı çerçevesinde değişikliğin kamu faydasına olacağı görüşü ile birlikte proje değişikliği hükmü fiilen imkansız olma durumu göz ardı edilerek uygulanmaktadır. Böyle bir uygulamanın şartnamenin hükmüne aykırı olduğu açıktır. Ancak, Kanun sistematiğinde ve uygulamada projelerin yeterli derecede detaylı hazırlanmasına yönelik düzenlemeler bulunmadığı için ve uygulamada bu şekilde seyrettiği için bu hükmü tam anlamıyla uygulamaya çalışmak 5018 anlamında olmasa bile tanım itibarıyla kamu zararlarını meydana getirecektir.

Diğer yandan her bir proje değişikliği ihaleye açılmamış bir alım anlamına da gelmektedir. Bu ise istenen bir durum değildir. Her ne kadar idareler 2886 sayılı Kanun alışkanlığı olan kırım uygulamasını devam ettirseler bile yeni fiyatlar genelde uygulama ayı üzerinden yapılmaktadır.

PROJELERİN KUSURLU OLMASI

PROJELERİN HİZMET ALIMI YOLUYLA HAZIRLATTIRILMASI

Want to print your doc?
This is not the way.

Try clicking the ⋯ next to your doc name or using a keyboard shortcut (

CtrlP

) instead.

PROJELERPROJELER

UYGULAMA PROJESİ HAZIRLAMA ZORUNLULUĞU

PROJELER
PROJELER