“Các pháp, quả và niết bàn là cá nhân: Bạn chỉ có thể thực sự thấy chúng cho chính mình. Những ai thực hành đến mức độ đó sẽ thấy chúng cho chính họ, sẽ rõ ràng về chúng vì lợi ích của chính họ, sẽ chấm dứt hoàn toàn mọi nghi ngờ về giáo lý của Đức Phật. Nếu bạn chưa đạt đến mức độ đó, tất cả những gì bạn có thể làm là tiếp tục đoán mò. Dù ai đó giải thích chúng cho bạn một cách sâu sắc đến đâu đi nữa, kiến thức của bạn về chúng sẽ chỉ là đoán mò. Bất cứ điều gì là đoán mò thì không thể chắc chắn.

“Giống như con rùa và đàn cá. Con rùa sống ở hai thế giới: thế giới trên cạn và thế giới dưới nước. Còn cá, chỉ sống trong một thế giới, là nước. Nếu chúng lên đất liền, chúng sẽ chết.

“Một ngày nọ, khi một con rùa xuống nước, nó kể cho một nhóm cá nghe về niềm vui khi ở trên cạn: Ánh sáng và màu sắc rất đẹp, và không có những khó khăn như khi ở trong nước.

“Đàn cá cảm thấy thích thú, và muốn thấy nó như thế nào trên cạn, vì vậy chúng hỏi con rùa, ‘Có sâu lắm trên cạn không?’

“Con rùa trả lời, ‘Sâu cái gì? Nó là đất liền.’

“Cá: ‘Có nhiều sóng trên cạn không?’

“Rùa: ‘Sóng cái gì? Nó là đất liền.’

“Cá: ‘Có đục bùn không?’

“Rùa: ‘Đục cái gì? Nó là đất liền.’

“Hãy chú ý đến những câu hỏi mà đàn cá đặt ra. Chúng chỉ dựa vào kinh nghiệm về nước của mình để hỏi con rùa, và con rùa chỉ có thể trả lời không.

“Tâm trí của một người bình thường đoán về các pháp, quả và niết bàn không khác gì những con cá đó.”

—

Another comparison

“The paths, fruitions, and nibbāna are personal: You can truly see them only for yourself. Those who practice to that level will see them for themselves, will be clear about them for themselves, will totally end all their doubts about the Buddha’s teaching. If you haven’t reached that level, all you can do is keep on guessing. No matter how profoundly someone else may explain them to you, your knowledge about them will be guesswork. Whatever is guesswork will have to be uncertain.

“It’s like the turtle and the fish. The turtle lives in two worlds: the world on land and the world in the water. As for the fish, it lives only in one world, the water. If it were to get on land, it would die.

“One day, when a turtle came down into the water, it told a group of fish about how much fun it was to be on land: The lights and colors were pretty, and there were none of the difficulties that came from being in the water.

“The fish were intrigued, and wanted to see what it was like on land, so they asked the turtle, ‘Is it very deep on land?’

“The turtle answered, ‘What would be deep about it? It’s land.’

“The fish: ‘Are there lots of waves on land?’

“The turtle: ‘What would be wavy about it? It’s land.’

“The fish: ‘Is it murky with mud?’

“The turtle: ‘What would be murky about it? It’s land.’

“Notice the questions asked by the fish. They simply take their experience of water to ask the turtle, and the turtle can do nothing but say no.

“The mind of a run-of-the-mill person guessing about the paths, fruitions, and nibbāna is no different from the fish.”

Want to print your doc?
This is not the way.

Try clicking the ⋯ next to your doc name or using a keyboard shortcut (

CtrlP

) instead.